ظهور «نیروهای مردمی شمالی»؛ چالش جدید حماس در غزه
پس از توافق آتشبس در غزه با میانجیگری دونالد ترامپ، گروههایی که خود را مخالف حماس معرفی میکنند، به ویژه «نیروهای مردمی شمالی» (Popular Northern Forces)، مخالفت علنی خود را با حماس اعلام کرده و از طرح ترامپ برای خلع سلاح این گروه حمایت نمودند. این گروهها که عمدتاً از قبایل محلی تشکیل شدهاند، حماس را به سرکوب مخالفان متهم کرده و خواستار تشکیل یک حکومت مستقل تکنوکرات در غزه شدهاند.
«نیروهای مردمی شمالی» که گفته میشود حدود ۵۰۰۰ عضو دارد، از قبایل شمال غزه از جمله قبیله المنسی در مناطق شجاعیه و بیت حانون و همچنین شبهنظامیان سابق فتح تشکیل شده است. رهبری این گروه بر عهده اشرف المنسی، یک فرد ۴۵ ساله قبیلهای است که از سال ۲۰۱۴ با حماس درگیر بوده است. درگیریهای اخیر در خان یونس که منجر به کشته شدن ۲۰ عضو حماس شد، نشاندهنده شکاف عمیق داخلی در غزه و ظهور این گروه به عنوان یک جایگزین محلی برای حماس است.
از منظر تحلیلی، «نیروهای مردمی شمالی» بر پایههای نهادهای قبیلهای و بینالمللی استوارند. اشرف المنسی از فتح الهام گرفته و دونالد ترامپ را به عنوان یک میانجی پذیرفته است. او همچنین با بسیج شورای قبایل، مشروعیت خود را تقویت کرده و عقاید مذهبی را با فقه حنبلی، مطابق با مسجد شجاعیه، همخوان ساخته است. از نظر سیاسی، رهبر این گروه ایده فدرالیسم را از سازمان همکاری اسلامی الهام گرفته و آمریکا را ضامن مثبت صلح ارزیابی میکند.
رفتارگرایی المنسی تحت تأثیر منافع قبیلهای قرار دارد؛ او ترامپ را «نجاتدهنده» میداند و مفهوم جهاد را به دفاع محلی محدود میکند. در مجموع، ظهور گروههایی مانند «نیروهای مردمی شمالی» در حال تغییر آرایش سیاسی-نظامی غزه است. تقویت این گروه، که به نظر میرسد با حمایت آمریکا صورت میگیرد، میتواند منجر به افزایش نفوذ محلی و تضعیف حماس شود.
منبع: khabaronline_ir