نامه ایران، روسیه و چین؛ پایان قطعنامه ۲۲۳۱ و تحول پرونده هسته‌ای

نامه مشترک اخیر ایران، روسیه و چین که انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را تأیید می‌کند، چهار محور اصلی اثرگذاری بر آینده پرونده هسته‌ای ایران را رقم زده است. این محورها شامل لغو محدودیت‌های تسلیحاتی و موشکی، خروج از دستور کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ناکامی مکانیسم اسنپ‌بک (بازگشت تحریم‌ها) توسط سه کشور اروپایی و تقویت محور شرق در مقابل غرب است.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این نامه مشترک، پاسخی به فشارهای شورای امنیت و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. بر اساس گزارش مؤسسه بروکینگز، بند ۸ قطعنامه ۲۲۳۱ انقضای آن را الزامی کرده و عملاً مکانیسم اسنپ‌بک سه کشور اروپایی را باطل نموده است. از سوی دیگر، این نامه، سلطه سه کشور اروپایی بر آژانس را به چالش می‌کشد.

در حالی که برخی این چارچوب را به معنای پایان برجام تلقی می‌کنند، اما چالش‌هایی مانند حق وتوی روسیه و چین در شورای امنیت را نباید نادیده گرفت. از منظری دیگر، ایران با تأکید بر این نامه به دنبال حداکثرسازی منافع خود، به‌ویژه لغو تحریم‌ها، و محدود کردن سه کشور اروپایی است.

در مجموع، این نامه نتیجه روایت‌سازی «پایان اجبار غربی» بر ایران است که با تغییر نظم به نفع شرق، پرونده هسته‌ای ایران را متحول کرده است. لغو محدودیت‌ها و خروج از نظارت‌های آژانس از پیامدهای این تحول محسوب می‌شود که به تقویت محور شرقی علیه غرب کمک می‌کند.

منبع: khabaronline_ir