خطر فرونشست، میراث باستانی ایران را تهدید می‌کند؛ تخت جمشید و پاسارگاد در معرض خطر جدی

فرونشست زمین، پدیده‌ای که به دلیل برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی در کشور تشدید شده است، میراث باستانی ارزشمند ایران را در معرض تهدیدی جدی قرار داده است. بر اساس بررسی‌های انجام شده، نزدیک به نیمی از بافت‌های تاریخی کشور در نواحی در معرض فرونشست واقع شده‌اند که این آمار شامل حدود ۶۳ اثر ملی ثبت‌شده و ۲۷ اثر جهانی می‌شود.

در استان فارس، مجموعه‌های تاریخی تخت جمشید، پاسارگاد و نقش رستم از مهم‌ترین مکان‌هایی هستند که با خطر فرونشست روبرو هستند. برداشت بی‌رویه آب برای مصارف کشاورزی در مناطق اطراف تخت جمشید و پاسارگاد، عامل اصلی بروز این پدیده در این نواحی بوده است. میزان فرونشست در دشت مرودشت به ۱۴ سانتی‌متر در سال رسیده که این امر می‌تواند پایداری سیستم‌های زهکشی و پایه‌های سازه‌های تاریخی را مختل کند. همچنین، مقبره‌های صخره‌ای نقش رستم به دلیل فرسایش سنگ و ترک‌خوردگی ناشی از این پدیده، در معرض خطر تخریب قرار دارند.

در مجموعه پاسارگاد، تخلیه آب‌های زیرزمینی می‌تواند به مرور زمان منجر به بی‌ثباتی مقبره کوروش شود. علاوه بر این، تغییرات اقلیمی و تشدید بارندگی‌های ناگهانی در دشت مرغاب، سکوی سنگی آرامگاه کوروش را نیز تهدید می‌کند.

منبع: khabaronline_ir