انتخابات تناسبی؛ نیازمندیهای زیرساختی و چالشهای پیش رو
برگزاری انتخابات تناسبی، به عنوان یکی از مدلهای نظام انتخاباتی، نیازمند بررسی دقیق زیرساختهای لازم و همچنین شناخت چالشهای احتمالی است. این مدل که در آن کرسیهای پارلمان بر اساس درصد آرای کسب شده توسط هر حزب یا فهرست توزیع میشود، میتواند پیامدهای متفاوتی نسبت به نظامهای انتخاباتی اکثریتمحور داشته باشد.
یکی از مهمترین زیرساختهای مورد نیاز برای اجرای موفقیتآمیز انتخابات تناسبی، وجود یک سامانه جامع و دقیق ثبت آرا و شمارش الکترونیکی است. این سامانه باید قادر باشد تا آرای مأخوذه را به سرعت و با دقت بالا پردازش کرده و نتایج را بر اساس فرمولهای تناسبی محاسبه کند. همچنین، شفافیت در این فرآیند و امکان نظارت عمومی بر آن، از اهمیت بالایی برخوردار است تا اعتماد عمومی به نتایج انتخابات جلب شود.
علاوه بر زیرساختهای فنی، نیازمند زیرساختهای حقوقی و قانونی نیز هستیم. تدوین قوانین شفاف و مشخص برای نحوه تخصیص کرسیها، تعیین حداقل نصاب رأی برای ورود به پارلمان (در صورت وجود) و همچنین سازوکارهای لازم برای جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی، از جمله مواردی است که باید در نظر گرفته شود.
از سوی دیگر، آموزش و اطلاعرسانی عمومی در خصوص نحوه عملکرد انتخابات تناسبی و تأثیر آن بر ترکیب پارلمان و در نهایت سیاستگذاریهای کشور، امری ضروری است. مخاطبان باید با منطق این نوع انتخابات آشنا شوند تا بتوانند انتخاب آگاهانهتری داشته باشند.
چالشهای احتمالی این مدل نیز شامل احتمال ورود احزاب کوچک و پراکنده به پارلمان، پیچیدگی در تشکیل دولتهای ائتلافی و همچنین احتمال کاهش ثبات سیاسی در صورت عدم مدیریت صحیح است. بنابراین، پیش از هرگونه اقدام برای اجرای انتخابات تناسبی، لازم است تا با مطالعه دقیق تجربیات سایر کشورها و بومیسازی آن با شرایط ایران، گامهای لازم برداشته شود.
منبع: yjcnewschannel