مشکل ۳ میلیارد دلاری موتور جنگنده اف-۳۵؛ میراث رقابت قدیمی

جنگنده نسل پنجم اف-۳۵ با چالشی جدی در بخش موتور خود مواجه شده است. موتور F135 که وظیفه تامین نیروی این جنگنده پیشرفته را بر عهده دارد، نه تنها هزینه‌های هنگفتی را به پروژه تحمیل کرده، بلکه باعث تاخیر در تحویل این هواپیماها نیز شده است. ریشه این مشکل به رقابت شدید میان دو غول سازنده موتورهای جت، یعنی جنرال الکتریک (GE) و پرت اند ویتنی (Pratt & Whitney) در دهه‌های گذشته بازمی‌گردد. این رقابت که به «جنگ بزرگ موتور» معروف شد، در اواخر دهه ۱۹۸۰ و در جریان پروژه ساخت جنگنده نسل پنجم نیروی هوایی آمریکا شکل گرفت. در آن زمان، موتور PW YF119 از پرت اند ویتنی و موتور GE YF120 از جنرال الکتریک برای کسب این قرارداد با یکدیگر رقابت کردند. موتور YF119 با وزن کمتر، سادگی بیشتر و هزینه تولید پایین‌تر، در مقابل موتور YF120 که از فناوری پیشرفته‌تری بهره می‌برد و در عملکرد، به‌ویژه در سرعت‌های مافوق صوت بدون پس‌سوز، برتری قابل توجهی داشت، قرار گرفت. برخی از مهندسان آن دوره، موتور YF120 را «موتور واقعی نسل پنجم» توصیف کرده بودند، در حالی که موتور منتخب پرت اند ویتنی، تفاوت چندانی با نسل‌های پیشین نداشت و تنها ظاهری به‌روز شده داشت. اکنون، پس از گذشت بیش از دو دهه، ضعف‌های طراحی موتور F135 بیش از پیش نمایان شده است. بر اساس گزارش پنتاگون، نیروی هوایی آمریکا ناچار است مبلغ ۳ میلیارد دلار را صرف رفع مشکلات این موتور و اجرای برنامه ارتقای هسته موتور (Engine Core Upgrade – ECU) کند؛ هزینه‌ای که احتمالاً از هزینه طراحی و ساخت یک موتور بهتر در ابتدا نیز فراتر خواهد رفت.

منبع: khabaronline_ir